Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایمنا»
2024-05-02@22:04:14 GMT

بنیان‌گذار مرمت علمی بناهای تاریخی ایران که بود؟

تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۹۸۴۹۰

بنیان‌گذار مرمت علمی بناهای تاریخی ایران که بود؟

باقر آیت‌الله زاده شیرازی، بنیان‌گذار مرمت علمی بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ایران و از بنیان‌گذاران سازمان میراث فرهنگی کشور است.

به گزارش ایمنا، بناهای تاریخی ایران، چیزی فراتر از خشت و گلی بی جان است. آن‌ها موجوداتی زنده کهنسال با عواطف و احساسات درونی معمار هستند و از این رو نیازمند تیمار و درمان می‌باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حکیمی که روزگار عمرش را در راه تیمار بهتر این بناها کرد، باقر آیت‌الله زاده شیرازی بود.

آیت‌الله زاده شیرازی، بنیان‌گذار مرمت علمی بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ایران و از بنیان‌گذاران سازمان میراث فرهنگی کشور است.

وی که از نوادگان سید محمدحسن حسینی شیرازی (مشهور به میرزای شیرازی) مرجع تقلید شیعه بود، در سال ۱۳۱۵ در نجف متولد شد.

وی دانش‌آموخته رشته ریاضی در دبیرستان دارالفنون و دارای مدرک کارشناسی ارشد معماری از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. عنوان پایان‌نامه کارشناسی ارشد او طرح پیشنهادی کانون اصلاح و تربیت اطفال بزهکار بود.

در سال ۱۳۴۳ برای ادامه تحصیل به ایتالیا رفت و در سال ۱۳۵۰ (۱۹۷۱ میلادی) با درجه عالی موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته مطالعه و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی از دانشکده معماری دانشگاه رم شد. عنوان پایان‌نامه دکترای وی، طرح احیای بازار تاریخی اصفهان بود که تحت نظارت و راهنمایی معمار مشهور ایتالیایی دکتر دِ آنجلیز نوشته شد.

از جمله فعالیت‌های بین‌المللی آیت‌الله زاده شیرازی، می‌توان به مطالعه و ارائه گزارش علمی در ارتباط با سه شهر اسلامی اندونزی (منطقه حفاظت شده تاریخی کدوس، دماک و چریبون)، در سال ۱۹۷۵، ارزیابی و کارشناسی شهر سمرقند ازبکستان برای ثبت در فهرست میراث جهانی در سال ۲۰۰۲ و ارزیابی و کارشناسی مجموعه فرهنگی تاریخی احمد یسوی در ترکستان قزاقستان در سال ۲۰۰۳ اشاره کرد.

وی در طول عمر خود در دانشگاه‌های متعدد از جمله دانشگاه تهران، شهید بهشتی، هنر اصفهان، شهید باهنر کرمان، علم و صنعت و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی به مدت ۳۰ سال به تربیت نیروهای متخصص در رشته‌های معماری، مرمت، باستان‌شناسی و پژوهش هنر پرداختند که حاصل آن ارائه ۱۳۰ رساله در مقاطع کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکترای بوده است.

وی همچنین مدرس و مؤسس رشته کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی در مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی، از بنیان‌گذاران نخستین دانشکده مرمت بناها و بافت‌های تاریخی (پردیس اصفهان) در دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه فارابی پردیس اصفهان (دانشگاه هنر اصفهان کنونی) و همکاری با دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی در تنظیم و تدوین دروس رشته کارشناسی ارشد تاریخ معماری و شهرسازی ایران بود.

وی در سال ۱۹۸۰ میلادی، برنده جایزه بین‌المللی Award for Architecture به خاطر ارائه و اجرای طرح مرمت، حفظ و احیا بناهای تاریخی چهل ستون، عالی قاپو و هشت بهشت در شهر اصفهان شد. در این طرح، شیرازی به عنوان طراح و مدیر پروژه در سازمان ملی حفاظت آثار باستانی با مؤسسه شرق‌شناسی ایتالیا همکاری داشت. این جایزه، به خاطر کار حفاظتی دقیق و گسترده صورت گرفته و گزارش‌های پژوهشی منتشر شده به مجریان آن اعطا شد. نتیجه این طرح، باعث گسترش بدنه دانش معماری از معماری ایرانی شد و کارشناسان و هنرمندان آموزش دیده در این طرح، در سالیان بعد، از تجارب کسب شده خود در مرمت و احیای بناهای متعددی در اصفهان و سایر شهرهای ایران بهره بردند.

از این استاد معماری ایرانی، آثار ترجمه و تألیف متعددی به جای مانده است؛ مانند ترجمه کتاب «معماری اسلامی: شکل، کارکرد، معنوی» نوشته روبرته یلنبراند و ترجمه کتاب «بین دو زمین لرزه: میراث فرهنگی در مناطق زلزله خیز» نوشته برناردام فیلدن، ترجمه کتاب «حفاظت و مرمت سازه‌ای میراث معماری» نوشته جورجو کروچی و یا تألیف مجموعه مقالات کنگره «تاریخ معماری و شهرسازی ایران» در اسفند ۱۳۷۴، مجموعه مقالات دومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران در فروردین ۱۳۷۸، کتاب «عمارت مسعودیه» و «اصفهان، شهر نور»

آیت‌الله زاده شیرازی، مؤسس، مدیر مسئول و عضو هیئت تحریریه فصلنامه اثر وابسته به سازمان میراث فرهنگی کشور بود که تا شماره ۴۱، مدیرمسئول این فصلنامه بود. این مجله در سال ۱۳۷۸ از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی شایستگی کسب درجه علمی-ترویجی را پیدا کرد و هم‌اکنون درجه پژوهشی را به دست آورده‌است. این مجله، فضایی را فراهم آورد که تلاشگران صحنه میراث فرهنگی کشور قادر باشند نتیجه تلاش‌ها و مطالعات خود را منتشر کنند. طی ۴۱ شماره مجله، حدود شش هزار صفحه مطلب در حوزه ادبیات معماری، شهرسازی، باستانشناسی و هنر ایران در آن به چاپ رسید.

آیت‌الله زاده شیرازی پس از ۴۰ و چند سال تلاش خستگی‌ناپذیر برای حفظ و احیای هویت ایرانی در روز یکشنبه بیست و هشتم مرداد ۱۳۸۶ چشم از جهان فروبست. متن وصیت‌نامه وی از این قرار است:

به نام خداوند

همه به سوی او برمی‌گردیم

خدا را بی‌نهایت سپاس می‌گویم که مرا به راهی که دوست داشت هدایتم کرد و هرچه دارم از او دارم]، [همسری خداشناس و فهیم و فرزندانی که هر یک رایحه‌ای عطرانگیز از اصالت‌ها از وجودشان برمی‌خیزد و امید بسیار و طمع از خداوند دارم که از هدایتشان بی نصیبم نفرماید.

خدا را سپاس و شکر می‌گویم که در وجودم توانی قرارداد که بتوانم تا به آخر خدمت به درگاهش کنم و آنچه را که انجام می‌دهم همراه با عشقی باشد که وجودم را مالامال کرده است که بی‌تردید از خواست و مرحمت او و چشمه رحمت بی‌نهایت او سرچشمه می‌گیرد.

خدا را شکر می‌گویم که عشق به زندگی را در وجودم شعله‌ور ساخته و در عین حال آرزو و تمنای دیدار او را همیشگی و با وجودم عجین کرده است، دو نیرویی که مکمل و لازم و ملزوم یکدیگر در زندگی انسان‌ها است و خداوند به بندگانی که دوست دارد عطا می‌فرمایند.

پس از خود جز آرزوی سعادت، سلامت و عاقبت خیر برای خانواده عزیز و بسیار پرفروغ و دوست‌داشتنی‌ام ندارم. تصور می‌کنم از خودم از مال دنیا آنقدر باقی می‌گذارم که انشاالله بتواند هرکه مدعی طلب از من است]، [تامین کند. همسر عزیز و رضا و حامد و فرزاد گُلم بهر طریق که می‌دانند عمل کنند. کاری در زندگی‌ام جز کار خیر نکرده‌ام و آن‌را نعمت و برکتی از سوی خداوند می‌دانم که به من ارزانی داشت و حاصل دعای خیر پدر و مادر فراموش نشدنی‌ام می‌دانم. تصور نمی‌کنم که به کسی بدی کرده‌باشم]، [یعنی که به خدا قسم هیچگاه قصد و نیت آن را نداشته‌ام و اگر موردی باشد که ندانسته عمل کرده‌ام]، [آرزوی بخشش دارم.

خداحافظ- باقرآیت‌اله‌زاده‌شیرازی

۲۰/‏۰۸/‏۱۳۷۹‬ تهران

برابر سیزدهم شعبان ۱۴۲۱ هجری

کد خبر 681061

منبع: ایمنا

کلیدواژه: معماری باقر آیت الله زاده شیرازی مرمت و بازسازي مرمت آثار تاریخی مرمت بناهای تاریخی اهمیت مرمت بناهای تاریخی مفاخر کشور مفاخر فرهنگی ایران هنر معماری ميراث فرهنگي مرمت ارگ بم ارگ بم مرمت و بازسازی خانه های تاریخی انواع مرمت شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق آیت الله زاده شیرازی بافت های تاریخی میراث فرهنگی کشور معماری و شهرسازی بناهای تاریخی کارشناسی ارشد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۹۸۴۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویدیوی منتشرشده در خصوص تابوت‌های جوبجی مربوط به سال ۱۳۹۸است

به گزارش خبرنگار مهر، سیدمحسن حسینی صبح امروز سه شنبه در گفت و گویی رسانه ای اظهار کرد: با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی کشور، هیأت باستان‌شناسی به منظور کاوش علمی و نجات‌بخشی در محل محوطه تاریخی جوبجی حضور یافت که به دنبال آن، کاوش کاملاً علمی باحضور کارشناسان متخصص باستان‌شناس و مرمت‌گر انجام شد که حاصل این کاوش‌ها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آن‌ها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان ادامه داد: از همین‌رو، با حضور کارشناس مرمت‌گر در هیأت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوت‌ها و اسکلت‌ها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همه تابوت‌ها به منظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراث‌جهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوت‌ها در انبار قرار دارند و به محض راه‌اندازی موزه باستان‌شناسی رامهرمز، همه اشیاء و تابوت‌ها به موزه رامهرمز انتقال خواهند یافت.

او افزود: از آغاز کار دولت سیزدهم، حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراث‌فرهنگی قرار گرفته و در سال جدید هم به منظور ساماندهی این تابوت‌ها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تأمین اعتبار انجام داده‌ایم.

حسینی با اشاره به ویدیوی منتشر شده در خصوص نابودی اسکلت های کشف شده در جوبجی گفت: بعد از گذشت پنج سال دوباره این فیلم که در زمان خود پاسخ داده شده بود را بازپخش شده است.

او افزود: در هر هیأت کاوش باستان‌شناسی حداقل یک نفر مرمت‌گر و یک نفر استخوان‌شناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیاءِ مکشوف انجام می‌دهند.

معاون میراث‌فرهنگی خوزستان بیان کرد: اشیا و اموال حاصل از کاوش‌های جوبجی در محل استاندارد و مخزن امن قرار دارند، بخش از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاه‌های میراث‌فرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.

کد خبر 6092965

دیگر خبرها

  • تعطیلی بناهای تاریخی استان در نیمه اردیبهشت
  • مرمت بانیه تاریخی استان مرکزی شتاب می‌گیرد
  • سفر یک روزه طلاب خراسان جنوبی به بافت تاریخی خوسف/شکوه معماری
  • سفره یک روزه طلاب خراسان جنوبی به بافت تاریخی خوسف/شکوه معماری
  • تابوت‌های باستانی «جوبجی» متعلق به سال ۹۸ هستند
  • تابوت‌های باستانی ‌محوطه‌ «جوبجی» متعلق به سال ۹۸ هستند
  • خانه آصف اردبیل برای مرمت به بخش خصوصی واگذار می‌شود
  • ماجرای ویدیوی منتشرشده در خصوص تابوت‌های جوبجی چیست؟
  • ویدیوی منتشرشده در خصوص تابوت‌های جوبجی مربوط به سال ۱۳۹۸است
  • تخریب آثار تاریخی در باران شدید کرمان؛ قسمت اسلامی قلعه نرماشیر ریخت